Mizah basını tarihimizin en uzun ömürlü gazetesidir. 1908 yılından 1968 yılına kadar çok küçük kesintiler dışında yayımlanmayı başarmıştır. Karagöz Gazetesinin kurucusu kendisi de ilk Türk karikatüristlerden olan Ali Fuat Beydir. Karagöz’ün ilk sayısı II. Meşrutiyetin ilanından hemen sonra 10 Ağustos 1908’de gerçekleşti. Bu ilk dönemde başmuharrirliğini Mahmut Nedim üstlendi. Mahmut Nedim Karagöz gazetesine İncili Çavuş gazetesinin başyazarlığını bırakarak geçti. Bu dönemde Gazetenin karikatürlerini de Baha bey ve Halit Naci çizmiştir Mahmut Nedim’in Karagöz’den ayrılmasından sonra başyazarlığı Eşşek Gazetesini çıkaran Baha Tevfik aldı. Baha Tevfik’in 1914 yılında ölümünün ardından da başyazarlığı Mahmut Sadık Bey almıştır. Mahmut Sadık Beyin ardından da I. Dünya savaşına denk gelen yıllarda Karagöz’ün yönetimini Aka Gündüz üstlenmiş ve İngilizleri yeren yazılara yer vermiştir. Con Kikirik tiplemesi de Aka Gündüz tarafından üretilmiştir. Aka Gündüz’den sonra başyazarlığı üstlenen Burhan Cahit Morkaya’yla birlikte Karagöz kabuk değiştirerek daha ziyade bir “halk gazetesi” tarzına bürünmüştür. Burhan Cahit’in Köroğlu Gazetesini kurmasından sonra Karagöz bir süre Orhan Seyfi Orhon ve Refik Ahmet Sevengil yönetiminde çıkmaya devam eder. Daha sonra Gazete Ali Fuat Beyin kızı tarafından Halk Partisine satılır. Bu döneme kadar 10 Ağustos 1908 ila 26 Ocak 1935 tarihleri arasında kesintisiz 2803 sayı yayımlanmayı başarmıştır. 14 Şubat 1935 tarihinde tekrar birinci sayıdan başlayan Gazetenin yönetimini Sedat Simavi üstlenir. Bu tarihten Karagöz 31 Aralık 1968 yılındaki 5263 nolu sayı ile yayın hayatına son verir. Özellikle 1950’li yıllarda Demokrat Partiye karşı sert bir muhalefet yürütür. Bu dönemde, Ratip Tahir Burak da karikatürler çizer. 24 Aralık 1953 – 28 Nisan 1954 tarihleri arasında Yeni Karagöz, 11 Kasım 1959 – 28 Ocak 1960 tarihleri arasında da Bizim Karagöz adları altında yayımlanır. 27 Mayıs ihtilali öncesinde de 1 ay müddetle yayınına ara verir.
LAKLAK
Sahib-i İmtiyaz ve Müdür-i Mes-ul: Mehmed Fazlı’dır. Kahire’den yayımlanmıştır. 15 günlüktür. El yazısı olması bakımından ilginç bir dergidir. Şapograf baskı yoluyla çoğaltılmıştır. II. Abdülhamid döneminde İstanbul dışından yayımlanan mizah gazetesi örneklerindendir. Kaç sayı yayımlandığına ilişkin kesin bir bilgi yoktur. Daha sonra 1909 yılında Mehmed Fazlı tarafından 14 sayı olarak İstanbul’da tekrar yayımlanmıştır. Hasan Duman Kataloğunda 5. sayıdan sonra İstanbul’da yayımlandığı belirtilmekle birlikte arşivimizde bulunan 7. ve 10. sayılar Kahire baskısıdır. Bu nedenle, Kahire’den yayımlanan Laklak’ın en az 10 sayı yayımlandığını söylemek mümkündür.
-
Laklak Kahire Baskısı – 1907 -
Laklak İstanbul Baskısı – 1909
GRAMOFON
Sırasına göre her havadan çalar, Cumartesi günleri neşrolunurbitaraf mizah gazetesidir. Müessisleri: Emin Ali, Salih Fuad. Sahib-i İmtiyaz: Mehmed Ali, Müdürü: Salih Fuad, Sermuharriri: Hilmi, muharriri: Mahmud Nedim. 6 Mart – 18 Nisan 1909 tarihleri arasında 8 sayı yayımlanmıştır.
DALKAVUK 1908
12 Eylül 1909 – 6 Mart 1909 tarihleri arasında 25 sayı yayımlanmıştır. Mizaha ait olmak ve şahsiyat-ı muhtevi olmamak üzere gönderilecek evrak amal memenuniye kabul edilir. Şimdilik haftada bir def’a tasdi eder. Müdürü: Mahmud Kenan.
CURCUNA 1909
İdare-i Meşrutiyete hadim Cuma ve Salı günleri neşrolunur, zülfiyare dokunmaz, musavver mizah gazetesidir. Sahibi imtiyaz: H. Faik, K. B. Kayseriyan. Müdür ve Sermuharriri: Yusuf Niyazi. İstanbul, Asır Matbaası. Haftada iki defa yayımlanmıştır . Birinci sayıdan başlayan iki tane Curcuna isimli dergi vardır. Kaç sayı çıktığı belli değildir. Türk Tarih Kurumu Kütüphanesinde 9 sayı mevcut. Bu serinin ilk sayı tarihi 6 Mart 1909’dur. 9 sayı yayımlandıktan sonra tekrar 1. sayıdan başlamıştır. Bu sayının tarihi de 21 Mayıs 1909’dur.
ALEM
11 Şubat – 6 Haziran 1909 tarihleri arasında 12 sayı yayımlanmıştır.
