1977 – Seyriadem

GIRGIR

Oğuz Aral’ın efsane dergisi. Hasan KAÇAN, Latif DEMİRCİ, Tuncay AKGÜN, Mehmet ÇAĞÇAĞ gibi bir çok çizerin yetiştiği dergi. Bir dönem Turhan SELÇUK’un çizgileri de bu dergide yayımlanmıştır. Türk karikatüründe yeni bir dönemin adı olmuştur. İlk defa bir mizah dergisinde karikatür mizah yazısının önüne geçmiştir. Gırgır, ilk başlarda Gün gazetesinde yayımlanan mizah eklerinden oluşmuştur. Daha sonra müstakil bir dergi halini almıştır. 80’li yıllar ise yukarıda belirttiğim çizerlerin en güzel çizilerini yayımladığı yıllardır. İlk sayı tarihi 13 Ağustos 1972’dir.

ÇAYLAK 1976

“Milli Mizah Dergisi, güldürürken düşündürür.” Selamet K. Bayhan tarafından çıkarılan milliyetçi mizah gazetesidir. 1 Haziran 1976 ile 5 Mayıs 1878 tarihleri arasında 27 sayı yayımlanmıştır. 12. sayıdan sonra boyutu büyümüştür. 15. sayıdan sonra 3 ay çıkmamış, 16 sayıdan sonra aylıktan 15 günlük periyoda dönmüştür. 20. sayıdan sonra Ankara’dan yayımlanmaya başlanmıştır. İlk sayılarda çizgi kalitesi düşüktür. Sonraki sayılarda kalite artmıştır. Vehip Sinan ve Nejat Uygur’un çizgilerine yer vermiştir. Derginin kadrosunda M. Sait Kıran, Abdurrahim Karakoç, Kurt K, Selçuk Oksal, Serdar Sağlam, Hasan Gürpınar, Vehip Sinan, Nejat Uygur, Ömer, Ali Yurtgezen, Taner Çiftçi, Enver Orhan, Engin Öz, Bülent Şeren, Haldun Sevel, Mehmet Tunalı, Salim Pat, Metin Yılmaz gibi yazar çizerler yer almaktadır.

ÇARŞAF

Erol Simavi tarafından Gırgır dergisine rakip olarak çıkarılmıştır. Son sayı tarihi 17 Aralık 1975 ile 2 Nisan 1992 tarihleri arasında 824 sayı yayımlanmıştır. 12 Mart – 2 Nisan tarihleri arasındaki son 4 sayısı Hürriyet gazetesinin eki olarak yayımlanmıştır.

AKBABA

Türk Mizah tarihinin en uzun ömürlü dergisidir. Yusuf Ziya ORTAÇ tarafından yayımlanmıştır. 1922’den 1977 yılına kadar yayımlanan Akbaba mizah dergisi, bu uzun süre zarfında, iki defa yayın hayatına son vermiş ve tekrar yayımlanmaya başlamıştır.

Akbaba’nın ilk dönemi 1922’den 1931 yılına kadarki dönemdir. Bu dönemin sonunda harf inkılabına hızlı intibak etmesi nedeniyle satışlarda yaşanan hızlı düşüş yaşamıştır. Bu dönemde toplam 875 sayı ve hemen sonrasında 5 sayı dergi formatında olmaz üzere toplam 880 sayı yayımlanmıştır.

Yayın hayatına 2 ay ara verdikten sonra Vakit Gazetesinde mizah sayfası halinde yayımlanmaya başlamıştır. Bu formatta 28 sayı yayımlandıktan sonra, 1 Ağustos 1932 tarihinden itibaren bu sefer de Cumhuriyet Gazetesinin mizah sayfası halini almıştır. Bu şekilde de 32 sayı yayımlanmıştır.

Daha sonra tekrar bağımsız bir yayın halini alan Akbaba mizah gazetesi, 19 Nisan 1933’den itibaren 73 sayılık yeni bir seri yayınlamıştır.

4 Ocak 1934 tarihinde dergi formatına geçerek yayın hayatına devam etmiştir. Bu seri de 1. sayıdan başlayarak 1944 yılına kadar 517 sayı yayımlanacaktır.

1944-47 yılları arasında ise tekrar 1. sayıdan başlayarak 163 sayı daha yayımlanmıştır.

1947-49 yılları arasında ise yayın hayatında kağıt tedariki kaynaklı sorunlar yaşayacaktır. 1947 yılında 5 sayı, 1948 yılında 16 sayı (gazete formatında) ve 1949 yılında ise yine 5 sayı daha yayımlayacaktır. 1949 yılında yayımlanan sayılar format olarak Akbaba’nın en küçük boyutlarda yayımlanan sayılarıdır. Bu sayılardan sonra 1952 yılına kadar Yusuf Ziya Ortaç Akbaba’nın yayımına ara vermiştir.

1952 yılında tekrar yayımlanmaya başlayan Akbaba, 1952-61 yılları arasında kesintisiz olarak 489, 1961-64 yılları arasında 126 ve 1964-77 yılları arasında 730 sayı yayımlanmıştır.

Dolayısıyla 1922’den 1977 yılına değin tespit edebildiğimiz toplam 2925 sayı yayımlanmıştır. Gırgır, Çarşaf gibi dergilerin getirdiği yeni “Karikatür Dergisi” yaklaşımına dayanamayarak 26 Aralık 1977 tarihinde bir daha yayımlanmamak üzere yayın hayatına son vermiştir.

Yayım hayatı boyunca hemen hemen Türk karikatürünün önemli tüm ustalarına sayfalarında yer vermiştir. Akbaba dergisinin kapaklarını dönemin ünlü çizerleri çizmiştir. Bunlar arasında Cemal Nadir, Ramiz Gökçe, Necmi Rıza, Şevki Çankaya, Cafer Zorlu gibi isimler yer almaktadır.